Sách - Miền Tháp Cổ

Mở đầu tập sách là bài khái quát về tình hình vùng đất Quảng Nam thế kỷ 14-15, cung cấp thông tin về vùng đất 160 năm “sổ sách chỉ ghi tên suông” như nhắc rằng, hơn 1,5 thế kỷ sau khi Huyền Trần về Chiêm quốc, nơi đây vẫn chưa thuộc hẳn về Đại Việt. Đây cũng là khoảng thời gian đệm đủ để sinh ra một lớp sương mờ phủ lên những câu chuyện về nguồn gốc dòng tộc, về địa danh và các tập tục trong đời sống người dân xứ Quảng.

Đi trong lớp sương mờ ấy, tác giả Vũ Hùng lần tìm câu trả lời cho nguồn gốc những địa danh Câu Đê, Cu Đê, Thanh Chiêm, Câu Chiêm, Trà Na, Trà Kiệu… và thấy ở đó bóng dáng của xứ Chiêm Thành, Champa xa xưa. Không những tên gọi một xứ đất, mà tên gọi các dòng tộc cũng in đậm dấu vết kế thừa của một truyền thống xưng hô, có thể đã bắt đầu từ thời kỳ tiếp xúc giữa các nhóm ngôn ngữ Nam Á và Nam Đảo ở dải đất ven biển miền Trung. Từ các tên dòng họ lớn như Phạm, Phan, đến những danh xưng bình dân như xứ đất Bà Thân ở bờ đông sông Hàn đều có thể là những sự phái sinh, chuyển đổi cách đọc của một từ cổ, vốn là từ xưng hô dành cho người tôn kính trong văn hóa Champa.